De risico’s van zelfgestookte alcohol: methanol

Methanolvergiftiging op Bali. Daar ging onlangs het RTL-programma Oplichters Aangepakt over, terug te zien op Videoland. Programmamaker Kees van der Spek gaf de kijker letterlijk een kijkje in de keuken van destilleerders die op obscure wijze arak produceren. Een alcoholisch drankje dat niet zonder gevaren kan worden genuttigd. Het komt namelijk regelmatig voor dat toeristen en locals in het ziekenhuis belanden na het drinken van arak. Soms komen mensen er zelfs door te overlijden. De reden hiervoor: methanol, een giftige soort alcohol die kan ontstaan door zelf destilleren.

Wat is methanol?

Zelf drank destilleren kan behoorlijk gevaarlijk zijn. De reden hiervoor is methanol. Methanol wordt ook wel methylalcohol of houtalcohol genoemd. Het goedje is helder en kleurloos en heeft een kenmerkende geur. Methanol is een soort alcohol, maar niet hetzelfde als ethanol. Ethanol is alcohol die in dranken als bier, wijn en sterke drank voorkomt. Methanol wordt vaak gebruikt in industriële toepassingen, waaronder de productie van oplosmiddelen, brandstoffen en chemicaliën. De stof is zeer giftig voor menselijke consumptie. Het goedje wordt ook vaak toegevoegd aan spiritus.

Wat doet methanol met je lichaam?

Eenmaal in het menselijk lichaam wordt methanol omgezet in formaldehyde, een giftig gas. Dit kan vervolgens worden geoxideerd tot mierenzuur. Dit kan er uiteindelijk voor zorgen dat er schade aan het lichaam plaatsvindt. Denk aan ernstige oogschade doordat de oogzenuw beschadigd raakt. Deze schade is onomkeerbaar. Hoe snel je blind wordt van methanol? Schade aan de ogen kan al enkele uren na inname van methanol ontstaan. Andere symptomen die bij een methanolvergiftiging in een vroeg stadium kunnen optreden zijn:

  • Misselijkheid
  • Braken
  • Duizeligheid
  • Buikpijn
  • Hoofdpijn

Ernstige gevaren methanolvergiftiging

Na een methanolvergiftiging kun je verward raken, ademhalingsproblemen en spierzwakte ervaren en zelfs bewusteloos raken. Door de schade aan het zenuwstelsel kan er permanente neurologische schade ontstaan. De dood kan zelfs intreden. Zo stierven er in 2009 op Bali maar liefst 25 mensen na het drinken van arak. Nog eens 21 mensen moesten in het ziekenhuis behandeld worden. En dat zijn slechts de gevallen die bij ons bekend zijn.

Wat kan er gebeuren als je methanol drinkt?

Het drinken van methanol kan dus levensbedreigend zijn. Zelfs een klein beetje van een onzorgvuldig bereide drank waarin methanol is ontstaan, kan dodelijk zijn. Of zorgen dat iemand voor de rest van zijn leven blind is of neurologische klachten heeft. Onmiddellijke medische behandeling is van levensbelang.

Is destilleren legaal in Nederland?

Nu je weet waarom methanol zo gevaarlijk is, kun je je misschien wel indenken waarom zelf alcohol maken illegaal is. Oftewel, je mag thuis geen alcohol stoken als het om sterke drank gaat. Je mag wel je eigen bier brouwen en wijn maken. Om sterke drank te maken is een destilleerketel vereist. Hier heb je een vergunning voor nodig. In Nederland wordt overigens niet veel illegaal gestookt. In andere landen is zelf stoken van alcohol bekender. Zo is slivovitsj een bekende thuis gestookte drank in Servië. En wordt in Rusland 60% van de wodka thuis gedestilleerd.

Waarom is destilleren verboden?

Het verbod op zelfdestillatie van alcohol is gebaseerd op veiligheids- en gezondheidsredenen. Methanolvergiftiging is een ernstig risico als alcoholstokers geen goede procedures opvolgen of onbekende ingrediënten gebruiken. Je kunt daarbij jezelf en anderen ernstig in gevaar brengen. Met het verbod wil de overheid er ook voor zorgen dat er geen oneerlijke concurrentie ontstaat tussen legaal geproduceerde alcoholische dranken en zelfgestookte sterke drank. Op alcohol zit namelijk flinke accijnsheffing.

Lees ook:

Black Friday 2023Black Friday 2023